اولین پروژه بازسازی بافت فرسوده در شهر تهران توسط بخش خصوصی به ۷۵ درصد رشد فیزیکی رسید

در طول یک نسل آینده به میزان دو میلیارد نفر به جمعت شهرنشینی جهان افزوده خواهد شد که ۹۸ درصد افزایش جمعیت مزبور مربوط به کشورهای در حال توسعه خواهد بود. طی پانزده سال آینده جمعیت بسیاری از شهرها در آسیا و آفریقا تقریباً دو برابر خواهد شد. در حال حاضر نزدیک به ۳۰ درصد از جمعیت شهرها در کشورهای در حال توسعه در زیر خط رسمی فقر زندگی می‌کنند. تأمین محل زندگی، مدرسه، تأسیسات زیربنایی، امنیت، بهداشت این جمعیت در جهان در حال توسعه با بحران روبرو است و این بحران بیشتر به این خاطر است که سیاست‌گذاران چه در کشورهای توسعه یافته و چه در کشورهای در حال توسعه به طور جدی به این پرسش‌ها نپرداخته‌اند و نتیجه آن زندگی در حلبی‌آبادهای پرازدحام و فاقد خدمات شهری در حاشیه شهر و بدون دسترسی به بهداشت، تأسیسات زیربنایی، امنیت و عدم مدیریت شهری و خدماتی گردیده است. یعنی در جایی که توأمان ضعف مدیریت شهری، نابرابری اجتماعی، فساد و عدم تعادل در تخصیص منابع وجود دارد، صدها میلیون انسان به زندگی فلاکت‌بار، ناامن در شرایط زیست محیطی نامطلوب محکوم هستند. برمبنی مطالعاتی که توسط سازمان ائتلاف شهرها به عمل آمده است اتخاذ تصمیم به صورت راهبردی در قلمرو مدیریت شهری هنوز در کشورهای در حال توسعه که بسیاری از شهرهای آن با نرخ بی‌سابقه‌ای در حال رشد هستند، متداول نمی‌باشد. تهیه سند راهبردی شهری رابطه نزدیکی با مسئله فقرزدایی و ارتقاء کیفیت زندگی اقشار فقیر در کشورهای در حال توسعه و جوامع در حال شهرنشین شدن دارد. توجه به اجرا و نه تدوین سند به عنوان هدف غایی در تهیه سند راهبردی توسعه شهری است.

   راهبرد توسعه شهری برنامه‌ای است که با ماهیت راهبردی که توأمان به تهیه و اجرای سند تأکید داشته و تدوین آن بر پایه چشم‌انداز مشارکت شهروندان صورت گرفته باشد. از جمله چنین اسنادی می‌توان به سند برنامه ساختاری اشاره نمود. مرکز سکونت‌گاههای انسانی، سازمان ملل و سازمان «ائتلاف شهرها» سندی پیشنهاد و ترویج کرده که اخیراً در محافل حرفه‌ای ایران نیز مورد توجه قرار گرفته است.

   این اسناد راهبرد توسعه شهری را در یک تقسیم‌بندی محتوایی می‌توان در قالب طیفی که دو قطب آن را اسناد با محتوای متمرکز و اسناد با محتوای جامع تشکیل می‌دهند، طبقه‌بندی نمود. بطور کلی کانون توجه محتوایی راهبرد توسعه شهر همان فقرزدایی شهر از طریق ارتقاء توان رقابتی-اقتصادی شهر و انجام اصلاحات در نظام مدیریت شهری می‌باشد.

   بطور کلی مطالعه در بخش‌های زیر جهت تهیه سند راهبرد توسعه شهرلازم می‌باشد:

۱- مطالعات کاهش فقر ۲- مطالعات آموزش و منابع انسانی ۳- مطالعات زیست محیطی  ۴- مطالعات عمران شهری و حمل و نقل  ۵- مطالعات گردشگری  ۶- مطالعات اقتصادی  ۷- مطالعات شبکه معابر   ۸- مطالعات مبحث مسکن

   یکی از بحث‌های اساسی در مطالعات سند راهبردی توسعه بحث بهسازی ونوسازی بافت‌های فرسوده شهری و همچنین بحث حفظ و حراست و احیاء کالبدهای ارزشمند و هدایت‌دار شهرها می‌باشد.

   در مبحث بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده شهرهای ایران که در سالهای اخیر بحث‌های زیادی را برانگیخته است. در سال ۱۳۷۴ وزارت مسکن‌و‌شهرسازی به عنوان متولی این امر، طرحهایی را تحت عنوان بهسازی و نوسازی بافت‌های مسئله‌دار آغاز کرد که در این راستا مطالعه و طراحی بافت‌های فرسوده را برای ۴۰ شهر شروع کرده است. استفاده از مهندسان مشاور جهت مطالعه این بافت‌ها،‌ تشکیل شرکت‌های مسکن‌سازان و خرید و تجمیع قطعات در این بافت‌ها طراحی و با سرعت بسیار پائین آغاز گردید.

   از سوی دیگر شورای اسلامی شهر تهران نیز با نگرش تشویقی نسبت به افزایش یک طبقه در بافت فرسوده و بخشودگی عوارض را تصویب نمود.

   لیکن در این راستا شاخص‌ترین و اصلی‌ترین متولی که همانا مشارکت مردمی جهت نوسازی بافت‌ها و استفاده از سرمایه‌گذاری‌های بخش خصوصی است، به خوبی دیده نشده است علیرغم چهره کم‌رنگ بخش خصوصی به لحاظ قرار گرفتن در دالان‌های پرپیچ‌وخم اداری شرکت تأمین مسکن کارگران با مشارکت مهندسین مشاور ابنیه نوآفرین خرید و تجمیع ۱۶ پلاک در یک کوچه کامل واقع در منطقه یازده شهرداری در تاریخ ۲۰/۲/۱۳۸۳ با حضور قائم‌مقام محترم وزارت مسکن‌وشهرسازی و ریاست سازمان عمران و بهسازی کشور و همچنین شهردار محترم منطقه و سایر مسئولین، کلنگ افتتاحیه به زمین زده شد. پروژه مذکور که در زمین معادل ۲۲۱۵ مترمربع و با مساحت کل بنا ۹۵۰۴ مترمربع و مساحت مفید ۶۲۰۹ مترمربع با سی‌وپنج درصد مشاعات و سازه بتنی سعی نموده مسکن به مبنای واقعی یعنی محل آرامش را ایجاد نماید.

   پروژه در ۵ بلوک و در ۵ طبقه با احتساب یک طبقه پیلوت و یک طبقه زیرزمین جمعاً ۱۰۰ واحد مسکونی تلاش گردیده است که با تأمین پارکینگ مورد نیاز آرامش و امنیت را در حفظ سرمایه و دارائی خریداران آن هم در منطقه‌ای که تراکم خانوار بالا می‌باشد هموار نماید.

   آپارتمانهای احداثی در دو تیپ یک خوابه در متراژ ۵۴ الی ۶۱ متری و دوخوابه در متراژهای ۷۱ الی ۸۸ مترمربع با کلیه امکانات آب،‌ برق، گاز، انباری، شومینه، آشپزخانه اپن، کابینت، محوطه‌سازی، سرامیک کف، تراس و پنجره‌های UPVC در حال ساخت می‌باشد الزام رعایت مقررات ملی ساختمان و آئین نامه ۲۸۰۰ و مبحث ۱۹ انرژی منجر به ایجاد هزینه‌های مازاد اولیه ساخت‌وساز شده است لیکن در درازمدت به لحاظ ایمن‌سازی و استفاده از حداقل انرژی سودآوری دائم را برای ساکنین ایجاد نموده است.